آیین نامه یا دستورالعمل

 سلام جناب آقای صادق فر

ضمن تشکر از متن آموزنده و جالبی که در زمینه روش های اجرایی و دستورالعمل ها نوشتید. برای بنده این سوال پیش آمده که جایگاه آیین نامه ها در نظام مستندات کجاست؟ استنباط شخصی بنده این است که آیین نامه ها بیان مقررات داخلی سازمان است بر خلاف دستورالعمل که جزئیات یک فعالیت یا کار خاص را با ذکر توالی آن ها نشان می دهد.

بنده الان در شرکت خودمان با این مشکل مواجهم که یک متن از طرف یکی از واحدهای سازمان برای تدوین در قالب دستورالعمل یا آیین نامه ارائه می شود و من درست نمی توانم تشخیص دهم که این متن خاص بهتر است در قالب آیین نامه تدوین شود یا دستورالعمل، مثلا متن فوق مطالبی در مورد ماموریت هایی که پرسنل به استان ها می روند ارائه می کند و بیان می کند که مبلغ پرداختی به مامور برای مثلا اقامت طبق این فرمول محاسبه می شود و مبلغ غذا به فلان روش محاسبه می شود و تعریف ماموریت فلان است و غیره

در واقع در نگاه اول به نظر می رسد که صرفا دارد مقررات پراکنده ای راجع به ماموریت ها بیان می کند ضمن اینکه توالی فعالیت ها را نیز بیان نمی کند و از این نظر شاید قالب آیین نامه مناسب تر باشد ولی از طرف دیگر جدا از بحث بیان مقررات به نظر می رسد متن فوق در حال راهنمایی متولیان امر در خصوص محاسبه مبالغ ماموریت بوده و از این نظر با یکی از اهداف اصلی تدوین دستورالعمل ها که همان راهنمایی متولیان امر و ایجاد رویه واحد در اجرای فعالیت ها است نزدیک می باشد. واژه انگلیسی معادل دستورالعمل (work instruction) نیز به نوعی همین مفهوم را می رساند.

ضمنا به اطلاع می رساند که در شرکت ما در حال حاضر سیسنم ایزو  مستقر نیست و لذا مطلب فوق را  فارغ از الزامات و تعاریف ایزو ببینید.

قبلا از بذل توجه و راهنمایی جنابعالی کمال تشکر را دارم. همچنین از تصدیع وقتتان هم پوزش می طلبم. 

مشاور مدیریت به این پرسش در اینجا پاسخ داده است.